İlk bakışta turşuya benzer ama aslında çok daha fazlasıdır… İçinde yumuşacık tuzsuz kaymak, dışında fermente somborka biberi…

Evet, konumuz Boşnak mutfağının gizli yıldızı Soka.


Türkiye’de hâlâ birçok kişi tarafından keşfedilmemiş olsa da, bir kez tadanın vazgeçemediği bir lezzettir. Katkısız, sirkesiz ve doğal fermentasyonla yapılan Soka turşusu, sadece Balkan kökenli sofraların değil; artık sağlıklı yaşamı benimseyen modern mutfakların da vazgeçilmezi olmaya aday.

Peki bu özel tatla sofrada nasıl eşleşmeler yapılabilir? Soka neyle iyi gider, hangi yemeklerin yanında servis edilirse tadı en iyi ortaya çıkar?

Gelin birlikte sofrayı kuralım.


Soka Nedir? Kısaca Hatırlayalım


Soka, geleneksel Boşnak tariflerine göre, etli somborka biberlerinin içi özel olarak hazırlanan kaymakla doldurularak doğal salamura içinde fermente edilmesiyle hazırlanır. Sirkesiz olması ve katkı maddesi içermemesi onu diğer turşulardan ayıran başlıca özelliklerdir.

İlk ısırıkta hafif ekşi ama bir o kadar da kremamsı bir dokuyla karşılaşırsınız. Tam da bu zıtlık, onu sofraların joker lezzeti yapar.


Kuru Et ile Mükemmel Uyum

Kuru et; tütsülenmiş, karakterli ve tok bir tada sahiptir. Bu yoğunluğun karşısına bir kontrast gerektiğinde Soka sahneye çıkar.

 Denge kuralı şudur: Yoğun lezzet – ferahlatıcı tamamlayıcı.

    • Dana antrikot veya but kuru etin yanında servis edilen Soka, etin aromasını bastırmadan denge sağlar.


    • İki lezzet aynı anda damağa geldiğinde, dumanlı etin ardından gelen hafif ekşi kaymak sizi şaşırtır.


    • Şarküteri tabaklarında Soka, klasik turşulara alternatif sunar. Üstelik özgünlüğüyle fark yaratır.


Tüyo: Bir dilim kuru eti Soka ile birlikte küçük bir ekmek üzerine koyarak minik bruschetta tarzı atıştırmalıklar hazırlayabilirsiniz.


 

Boşnak Böreği ile Gelenekten Gelen Efsane İkili

Soka’nın en klasik eşlikçilerinden biri hiç şüphesiz Boşnak böreğidir. Özellikle kıymalı veya patatesli el açması börekle birleştiğinde sofrada bir şey eksik kalmaz.

    • Tereyağlı çıtır böreğin yoğunluğu, Soka’nın hafif ferahlığı ile dengelenir.


    • Soka’nın kaymaklı yapısı, böreğin içiyle uyum sağlayarak adeta ağızda kremsi bir doku oluşturur.


    • Bir dilim börek + birazda Soka = tam bir Boşnak kahvaltısı.


Tüyo: Soka’yı böreğin içine yerleştirip “sürpriz dolgulu” servis yapmak da mümkün!


Kahvaltı Sofralarında Fark Yaratan Alternatif

Sabah kahvaltısı… Sofranızda beyaz peynir, zeytin ve domatesin yanına farklı bir dokunuş istiyorsanız, Soka tam da ihtiyacınız olan şey olabilir.

    • Bal-kaymaklı bir kahvaltıya da, zeytin-peynir eksenine de mükemmel uyum sağlar.


    • Yumurta ile birlikte sunulduğunda hafif ekşiliğiyle iştah açar.


    • Kahvaltılık sosların yanında sunulduğunda kontrastı zenginleştirir.


Tüyo: Soka dilimlerini azıcık zeytinyağı ve taze kekikle marine edip kahvaltı tabağına alırsanız, sofraya “gurme” bir dokunuş katarsınız.


Şarap veya Rakı Tabağına Boşnak Yorum

Soka’yı sadece kahvaltılık ya da turşu olarak görmek haksızlık olur. Hafif asidik yapısı ve dolgun dokusuyla, rakı ve şarap sofralarında da harika bir mezeye dönüşür.

    • Şarapla sunulacaksa, özellikle meşe fıçılarda yıllandırılmış beyaz şaraplarla uyumu dikkat çekicidir.


    • Rakı ile ise peynirli-mezeli tabaklarda zenginlik katar.


    • İçki yanında çok yağlı veya ağır turşular tercih etmeyenler için hafif ve rafine bir seçenek sunar.


Salatalara Fermente Dokunuş

Soka’yı tek başına değil, doğrayarak da değerlendirebilirsiniz. Özellikle yeşil salatalara veya tahıllı bowl tariflerine eklediğinizde, farklı bir aroma ve doku kazandırır.

    • Nohutlu bowl’lara


    • Kinoalı salatalara


    • Mercimekli mezelere…


Soka, hem sağlık hem tat açısından katkı sağlar.


Etli Yemeklerin Yanına Garnitür Olarak

Fırında kuzu, dana rosto, tavuk incik gibi ana yemeklerin yanında klasik patates püresi ya da pilav yerine Soka’yı soğuk garnitür olarak servis edebilirsiniz.

Hem sindirimi kolaylaştırır hem de etin doygunluğuna denge getirir. Özellikle akşam yemeğinde hafif bir yan ürün arayanlar için ideal.